LIST OTWARTY RODZICÓW DZIECI PRZEDSZKOLNYCH

Dnia 10 września 2013r.
TERENOWY KOMITET OCHRONY PRAW DZIECKA W GDAŃSKU

LIST OTWARTY RODZICÓW DZIECI PRZEDSZKOLNYCH W SPRAWIE ORGANIZOWANIA I PROWADZENIA ZAJĘĆ DODATKOWYCH W CZASIE POBYTU DZIECI W PRZEDSZKOLU



Szanowni Państwo,


My, Rodzice dzieci uczęszczających do przedszkoli na terenie gminy miasta Gdańsk, pragniemy wyrazić zaniepokojenie dokonanymi zmianami w zakresie sposobu i kształtu edukacji naszych najmłodszych, jak również przedstawić naszą ocenę faktyczną i prawną tych rozwiązań.

Po ostatnio dokonanej nowelizacji ustawy o systemie oświaty, w celu realizacji idei ?przedszkola za złotówkę?, art. 14 ust. 8 ustawy o systemie oświaty otrzymał następujące brzmienie: ?Publiczne przedszkola, publiczne inne formy wychowania przedszkolnego, niepubliczne przedszkola, o których mowa w art. 90 ust. 1b, oraz niepubliczne inne formy wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 90 ust. 1c, nie mogą pobierać opłat innych niż opłaty ustalone zgodnie z ust. 5, 5f, 6 i 9? - co

oznacza w praktyce, iż ustawodawca zabronił pobierania od rodziców opłat wyższych niż 1,00 zł za każdą dodatkową (tj. ponad 5-cio godzinną, bezpłatną podstawę programową) godzinę zajęć dziecka w przedszkolu.

Powyższe zmiany mogą doprowadzić, w razie braku środków pieniężnych

w budżecie gminy, do całkowitego zaniku prowadzenia w przedszkolach znajdujących się na obszarze gminy zajęć dodatkowych, wzbogacających ofertę tych przedszkoli, bądź też spowodować znaczne ograniczenie ilości takich zajęć dla dzieci przedszkolnych. Zajęcia organizowane przez prywatne podmioty gospodarcze, zatrudniające specjalistów z odpowiednim wykształceniem i doświadczeniem zawodowym oraz w pracy z dziećmi, odbywały się dotąd w placówkach oświatowych poza tzw. bezpłatną podstawą oświatową

i na podstawie umów zawieranych bądź bezpośrednio z dyrektorem placówki, bądź z Radą Rodziców, albo też indywidualnie z poszczególnymi rodzicami. Były to zajęcia z języków obcych, logopedyczne, tańca, rytmiki, gimnastyki korekcyjnej, ponadto judo, szachy itp.

Prowadzenie takich zajęć dodatkowych w przedszkolu nie tylko pomaga wszechstronnie kształtować i edukować dzieci, aktywizować je, a także rozbudzać i pielęgnować ich pasje oraz zainteresowania, ale również wpływa w sposób zdecydowanie pozytywny na poziom rozwoju przedszkolaków. Ponadto podkreślić należy, iż zajęcia te, dzięki temu, że odbywały się na terenie przedszkoli i w czasie, gdy dziecko przebywa w przedszkolu, były przystępniejsze cenowo w porównaniu do analogicznych zajęć

prowadzonych poza przedszkolami, co umożliwiało branie w nich udziału nawet przez mniej zamożne dzieci.




Z uwagi na powyższe żądamy, by:




1. Rodzice, uiszczający opłatę 1,00 zł za czas pobytu dziecka w przedszkolu ponad bezpłatną 5-godzinną podstawę programową, mogli w czasie godzin pracy przedszkola tj. od godziny 6.00 do 17.00 za dobrowolną, dodatkową, wniesioną przez rodziców opłatą, zorganizować, lub żądać zorganizowania innych zajęć dodatkowych , przez podmioty zewnętrzne, inne niż przedszkole, a w szczególności: zajęcia z języków obcych, zajęcia logopedyczne, rytmikę, gimnastykę korekcyjną, taniec, zajęcia twórcze,

muzyczne i teatralne, karate, szachy itp.

2. Rada Rodziców mogła pobierać od rodziców, na ich wniosek i za ich zgodą, środki finansowe i organizować z tych środków finansowych różne zabawy, zajęcia i imprezy okolicznościowe,

w szczególności: zabawę z okazji Dnia Św. Mikołaja, zabawę karnawałową, występy teatrzyków, koncerty muzyczne, występy klaunów i innych artystów z okazji Dnia Dziecka, Dnia Matki, wyjazdy na ?zielone przedszkola?, wycieczki do zoo, zakładów pracy (Ochotnicza Straż Pożarna, Policja, piekarnia), itp.




3. Rada Rodziców lub rodzice dzieci przedszkolnych mogli zawrzeć z dyrektorem przedszkola umowę na korzystanie z sal przedszkola w celu prowadzenia w nich zajęć dodatkowych, imprez, pokazów, zabaw, w czasie pobytu dzieci w przedszkolu, przez podmioty zewnętrzne w czasie godzin pracy przedszkola.




Uzasadniając powyższe, w pierwszej kolejności należy podkreślić, iż gruntowna

i wszechstronna analiza przepisów ustawy o systemie oświaty (w tym znowelizowanego art. 14 ust. 8) prowadzi do wprost oczywistych wniosków, że ustanowiony nowelizacją zakaz pobierania za pobyt dziecka w przedszkolach (powyżej 5-godzinnej bezpłatnej podstawy programowej) opłat wyższych niż 1,00 zł za każdą dodatkową godzinę zajęć dziecka w przedszkolu ? dotyczy wyłącznie podmiotów wskazanych w nowelizacji, tj.: publicznych przedszkoli, publicznych innych form wychowania przedszkolnego,

niepublicznych przedszkoli oraz niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego.

Zakaz ten, w naszej opinii, nie może być w żadnym wypadku interpretowany w sposób zabraniający organizowania zajęć dodatkowych finansowanych dobrowolnie przez samych rodziców lub finansowanych z funduszy gromadzonych przez Radę Rodziców.




Odmienna wykładnia znowelizowanego przepisu art. 14 ust. 8 ustawy o systemie oświaty prowadziłaby do absurdu wyrażającego się w tworzeniu przez ustawodawcę przepisów wzajemnie się wykluczających i sprzecznych, tj. z jednej strony przyznających Radzie Rodziców prawo gromadzenia funduszy na potrzeby kształcenia dzieci, z drugiej zaś uniemożliwiających finansowanie z tych funduszy zajęć dodatkowych.

Organizowanie i prowadzenie zajęć dodatkowych w przedszkolu publicznym wynika z inicjatywy samych rodziców, którzy zorganizowani w Radę Rodziców ? będącą społecznym organem w systemie oświaty ? aktywnie uczestniczą w życiu placówki i rozwoju dzieci.

Na wniosek rodziców zorganizowanych w Radę Rodziców w przedszkolach publicznych mogą być organizowane zajęcia dodatkowe finansowane z funduszy gromadzonych przez Radę Rodziców, niezależnie od opłat wnoszonych indywidualnie przez rodziców za świadczenia udzielane przez przedszkole publiczne ponad bezpłatną podstawę programową, czy wyżywienie.




Powyższe uprawnienia Rady Rodziców gwarantują przepisy:

- art. 53 i art. 54 ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którymi Rada Rodziców ma prawo żądać organizowania i prowadzenia zajęć, za które płacą rodzice,

- § 2 ust. 1 pkt 5 Załącznika nr 1 do rozporządzenia MEN z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół, zgodnie z którym: ?Statut przedszkola określa organizację zajęć dodatkowych z uwzględnieniem w szczególności potrzeb i możliwości rozwojowych dzieci?,

- § 6 ust. 2a Załącznika nr 1 do w/w rozporządzenia, który stanowi, że: ?Na wniosek rodziców przedszkolu mogą być prowadzone zajęcia dodatkowe?.

Powołane wyżej przepisy art. 53 oraz art. 54 ustawy o systemie oświaty stanowią konkretyzację norm konstytucyjnych zawartych w art. 48 w związku z art. 32 Konstytucji. Przepis art. 48 ust. 1 Konstytucji stanowi, iż ?Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania?, a nadto przepis art. 32 Konstytucji nakłada obowiązek równego traktowania

wszystkich podmiotów i zawiera jednoczesny zakaz jakiejkolwiek dyskryminacji w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Przepisy Konstytucji oznaczają, że w zakresie uprawnień przyznanych Radzie Rodziców przez ustawę o systemie oświaty, istnieje prawny obowiązek równego traktowania Rady Rodziców i dyrekcji placówki oświatowej w zakresie ich wpływu na programowanie pracy placówki, doskonalenie organizacji i warunków pracy placówki oraz wykonywania przez placówkę

zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.




Tak więc, nowelizacja ustawy o systemie oświaty w art. 14 ust. 8 sankcjonuje postulowaną od dawna ideę ?przedszkola za złotówkę? wyrażającą się w tym, że przedszkole publiczne nie może żądać wyższych opłat niż 1,00 zł za każdą godzinę pobytu dziecka ponad tzw. podstawę programową (5-godzinną). Jednak rodzice dzieci zorganizowani w Radę Rodziców mogą nadal wnioskować do dyrektora przedszkola o zorganizowanie zajęć dodatkowych za odpłatnością dokonywania na rzecz podmiotów prywatnych z wpłat

wnoszonych dobrowolnie przez rodziców lub funduszy zgromadzonych przez Radę Rodziców. Takie działanie nie będzie kolidowało ze znowelizowanym art. 14 ust. 8, bowiem fundusze Rady Rodziców pochodzą z dobrowolnych wpłat samych rodziców i mogą być z nich pokrywane opłaty za zajęcia dodatkowe tym bardziej, że umowę z podmiotem zewnętrznym (prywatnym) zawiera Rada Rodziców lub indywidualnie poszczególni rodzice.




Podsumowując, dokonywanie opłat przez rodziców lub Radę Rodziców nie oznacza, że opłaty ?pobrało? przedszkole publiczne ? a zatem jest zgodne z prawem,

w szczególności ze znowelizowanym art. 14 ust. 8 ustawy o systemie oświaty.

Nie można zatem pozbawić dzieci możliwości korzystania z ciekawej, bogatej oferty zajęć dodatkowych poprzez nie do końca poprawnie sformułowane przepisy prawa oświatowego. Dążenie Ministerstwa do wprowadzenia jednolitych opłat za świadczenia przedszkoli nie może uniemożliwiać dzieciom korzystania z zajęć dodatkowych, organizowanych z inicjatywy i na koszt rodziców. Rodziców, których, jako najważniejszych wychowawców dzieci w ich wczesnych latach życia, należy wspierać i prowadzić w ścisłym

partnerstwie z nimi, edukację i opiekę nad dziećmi.

Powyższą argumentację potwierdza również stanowisko przedstawione przez Rzecznika Praw Dziecka, które załączamy do niniejszego wystąpienia.



Z poważaniem,


Edyta i Krzysztof Staniszewscy

Rodzice dziecka/dzieci uczęszczających do Przedszkola nr 63 w Gdańsku (80-460), przy ul. Pilotów 15



W załączeniu:

1) Pismo Rzecznika Praw Dziecka z dnia 08.08.2013 oraz z dnia 09.09.2013

2) Pismo z MEN z dnia 26.08.2013